Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Ruta montana & Imperatoria ostruthium

fotò
fotò
Rudo-de-la-fino

Ruta montana

Rutaceae

Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.

Nom en français : Rue des montagnes.

Descripcioun :
Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.

Usanço :
Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna

Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae



Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Tepiero seco - Roucaio
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756

fotò
fotò
Emperatòri

Imperatoria ostruthium

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Bijoun, Aregrot.

Noms en français : Impératoire, Benjoin.

Descripcioun :
L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).

Usanço :
La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.

Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust

Liò : Fourèst fresco - Ribiero - Mountagno mejano - Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753 (= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
ges
CC
CC

Ruta montana & Imperatoria ostruthium

R
C
C
R
R
RR
RRR
ges

Coumpara Rudo-de-la-fino emé uno autro planto

fotò

Coumpara Emperatòri emé uno autro planto

fotò